Yoga là gì? Nguồn gốc, lịch sử và các nhánh khác nhau của Yoga

Yoga là một bộ môn luyện tập kết hợp giữa trí óc và cơ thể được hình thành từ 5.000 năm trước trong triết học Ấn Độ cổ đại. Dù đã xuất hiện từ nhiều thế kỉ nhưng lợi ích tuyệt vời mà yoga đem lại gần đây mới được giới khoa học giải đáp.

Yoga dần trở nên phổ biến như một hình thức tập thể dục dựa trên các tư thế thúc đẩy cải thiện kiểm soát tâm trí, cải thiện sức mạnh thể chất và hướng mọi người đến cuộc sống hạnh phúc, tràn đầy năng lượng.

Yoga là gì?

Là phương pháp tập luyện đòi hỏi sự kết hợp cao độ của tinh thần và thể xác tại cùng một thời điểm. Dựa trên nguyên tắc kiểm soát hơi thở và giữ cơ thể ở nguyên một tư thế. Qua đó làm chủ và điều khiển được sự dẻo dai của cơ thể, nâng cao trí tuệ và tìm được chân giá trị hạnh phúc.

Sự kỳ diệu của Yoga chính là thông qua việc luyện tập của thể xác để khai tâm, giúp con người giác ngộ, từ bỏ lối sống không lành mạnh, những tính xấu và hoàn thiện bản thân hơn. Với hàng nghìn lợi ích, bộ môn này được xem là hình thức luyện tập thể thao lâu đời và đáng tin cậy nhất trên thế giới.

Lịch sử lâu đời của Yoga

Có một lịch sử lâu dài, yoga giúp mọi người đạt được sự cân bằng về tinh thần và thể chất.

Không có hồ sơ bằng văn bản của người phát minh ra bộ môn này.

Các thiền sinh đã tập luyện và dạy yoga từ lâu trước khi bất kỳ tài khoản bằng văn bản nào về yoga ra đời. Trong năm thiên niên kỷ tiếp theo, thiền sinh truyền lại kỷ luật cho học sinh của họ và nhiều trường phái yoga khác nhau đã phát triển khi thực hành mở rộng phạm vi và sự phổ biến toàn cầu.

Yoga nổi tiếng với các tư thế, nhưng chúng không phải là một phần quan trọng của truyền thống yoga gốc ở Ấn Độ. Thể hình không phải là mục tiêu chính. Thay vào đó, các học viên và tín đồ truyền thống đã tập trung vào các thực hành khác, chẳng hạn như mở rộng năng lượng tâm linh bằng phương pháp thở và tập trung tinh thần.

Truyền thống bắt đầu phổ biến ở phương Tây vào cuối thế kỷ 19. Một sự bùng nổ của sự quan tâm đến yoga tư thế xảy ra vào những năm 1920 và 1930, đầu tiên ở Ấn Độ và sau đó ở phương Tây.

Sáu nhánh Yoga

Để truyền tải thông điệp tâm linh và các buổi hướng dẫn, yoga thường sử dụng hình ảnh của một cái cây có rễ, thân, cành, hoa và quả. Mỗi chi nhánh thể hiện một trọng tâm và tập hợp các đặc điểm khác nhau.

• Hatha yoga: Đây là nhánh thể chất và tinh thần được thiết kế để làm cơ thể và tâm trí.
• Raja yoga: Chi nhánh này liên quan đến thiền định và tuân thủ nghiêm ngặt một loạt các bước kỷ luật được gọi là cơ bắp tám chân của yoga.
• Karma yoga: Đây là một con đường phục vụ nhằm tạo ra một tương lai thoát khỏi sự tiêu cực và ích kỷ.
• Bhakti yoga: Điều này nhằm mục đích thiết lập con đường cống hiến, một cách tích cực để truyền cảm xúc và trau dồi sự chấp nhận và khoan dung.
• Jnana yoga: Chi nhánh yoga này là về trí tuệ, con đường của học giả và phát triển trí tuệ thông qua nghiên cứu.
• Mật tông yoga: Đây là con đường của nghi lễ, nghi lễ hoặc sự hoàn thành của một mối quan hệ.

Tiếp cận yoga với một mục tiêu cụ thể trong tâm trí có thể giúp một người quyết định nên theo ngành nào.

Luân xa

Toàn thân mỗi người đều có 7 vùng Luân xa năng lực; người Tây Tạng gọi đó là những điểm xoáy “Chakra”, trong khi người Hindu (Ấn Độ) gọi là “Luân Xa”.

Yoga duy trì rằng các luân xa là điểm trung tâm của năng lượng, suy nghĩ, cảm xúc và cơ thể vật lý. Theo các giáo viên, luân xa xác định cách mọi người trải nghiệm thực tế thông qua các phản ứng cảm xúc, ham muốn hoặc ác cảm, mức độ tự tin hoặc sợ hãi, và thậm chí các triệu chứng và tác động vật lý.

Khi năng lượng bị chặn trong một luân xa, nó được cho là gây ra sự mất cân bằng về thể chất, tinh thần hoặc cảm xúc biểu hiện trong các triệu chứng, như lo lắng , thờ ơ hoặc tiêu hóa kém.

Asana là nhiều vị trí vật lý trong Hatha. Những người tập sử dụng asana để giải phóng năng lượng và kích thích một luân xa mất cân bằng.

Có bảy luân xa chính, mỗi luân xa có trọng tâm riêng:

• Sahasrara: Luân xa nghìn cánh hoa hay vương miện của Vương, tượng trưng cho trạng thái tâm thức thanh tịnh. Luân xa này nằm ở đỉnh đầu và màu trắng hoặc tím tượng trưng cho nó. Sahasrara liên quan đến các vấn đề về trí tuệ bên trong và cái chết thể xác.
• Ajna: Lệnh charka hay chiêu mắt thứ ba là một điểm gặp gỡ giữa hai luồng năng lượng quan trọng trong cơ thể. Ajna tương ứng với các màu tím, chàm hoặc xanh thẫm, mặc dù các học viên yoga truyền thống mô tả nó là màu trắng. Luân xa ajna liên quan đến tuyến yên, thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển.
• Vishuddha: Màu đỏ hoặc màu xanh tượng trưng cho luân xa đặc biệt là tinh khiết hoặc tinh khiết. Các học viên coi luân xa này là ngôi nhà của lời nói, thính giác và sự trao đổi chất.
• Anahata: Luân xa chưa được đánh giá cao hoặc luân xa tim Hồi liên quan đến các màu xanh lá cây và hồng. Các vấn đề chính liên quan đến anahata bao gồm những cảm xúc phức tạp, lòng trắc ẩn, sự dịu dàng, tình yêu vô điều kiện, trạng thái cân bằng, sự từ chối và phúc lợi.
• Manipura: Màu vàng tượng trưng cho luân xa thành phố ngọc hoàng kim Các học viên kết nối luân xa này với hệ thống tiêu hóa, cũng như sức mạnh cá nhân, sợ hãi, lo lắng, phát triển ý kiến ​​và xu hướng hướng tới một tính cách hướng nội.
• Svadhishthana: Các học viên cho rằng charka cơ sở của riêng một người hay là xương chậu là một ngôi nhà của các cơ quan sinh sản, hệ thống sinh dục và tuyến thượng thận.
• Muladhara: Bộ rễ hỗ trợ của người Hồi giáo hay bộ rễ charka của người Hồi giáo nằm ở đáy cột sống ở vùng coccygeal. Nó được cho là chứa những thôi thúc tự nhiên của chúng ta liên quan đến thực phẩm, giấc ngủ, tình dục và sự sống còn, cũng như nguồn gốc của sự tránh né và sợ hãi.

Các trường phái của Yoga

Có nhiều phong cách yoga, và không có phong cách nào chân thực hơn hay vượt trội so với phong cách khác. Điều quan trọng là chọn một lớp học phù hợp với mức độ của bạn.

Hatha Yoga

Hatha là tiền đề, nền tảng của tất cả các thể loại Yoga khác. Đây là loại hình phù hợp cho người mới bắt đầu hoặc những người đã thành thạo muốn thư giãn. Tập Hatha bạn sẽ được tập những bài tập thể chất (được gọi chung là tư thế hay asana) nhằm lấy lại sự cân bằng cho cơ thể thông qua các động tác căng, giãn, luyện thở, kỹ thuật thư giãn và thiền.

Iyengar Yoga

Loại hình này là tuyệt vời cho những người đang gặp những vấn đề về chấn thương. Iyengar nhấn mạnh vào chi tiết, sự chính xác và liên kết trong việc thực hiện các tư thế (asana) và kiểm soát hơi thở (pranayama)

Iyengar thường được tập kèm với các dụng cụ (như dây, gối tập, chăn,…) để hỗ trợ thực hiện các tư thế. Các dụng cụ cho phép học viên thực hiện các tư thế một cách chính xác, giảm thiểu nguy cơ chấn thương hoặc căng thẳng, phù hợp để tập ở mọi độ tuổi, đối tượng khác nhau

Kundalini Yoga

“Kundalini” chú trọng nguồn năng lượng ngầm ở cột sống. Mục đích của loại hình này là đánh thức, khai thác và giải phóng năng lượng ở cột sống.

Kundalini là một trong những loại hình Yoga bí ẩn nhất về các hoạt động tinh thần và thể chất. Nó tập trung vào hít thở, niệm chú, thiền và cử chỉ tay nên các bài tập hầu hết đều được thực hiện trong tư thế ngồi.

Ashtanga Yoga

Còn được biết tới với cái tên: Power Yoga – là một loại hình có cường độ tập luyện mãnh liệt, tốc độ nhanh với một chuỗi những động tác được tập theo trình tự sắp xếp đã được định sẵn.

Ashtanga chủ yếu tập trung vào hơi thở, bandhas (khóa năng lượng), và drishti (điểm nhìn cố định), và các tư thế luôn nối tiếp không ngừng nghỉ. Với cường độ luyện tập này, Ashtanga không được khuyến khích cho những người mới bắt đầu, chưa có đủ sự dẻo dai và mạnh mẽ.

Vinyasa Yoga

Theo tiếng Ấn Độ, từ “Vinyasa” có nghĩa là “kết nối”, từng chuyển động của bạn sẽ được kết hợp nhịp nhàng với hơi thở (hít vào, thở ra).

Vinyasa là một nhánh của Ashtanga Yoga nên các động tác cũng sẽ được tập theo nhịp độ nhanh và liên tiếp, tuy nhiên sẽ không có một quy tắc định sẵn hay chuỗi động tác đặc biệt nào trong lớp tập Vinyasa này. Các giáo viên có thể tư do sáng tạo và xây dựng một bài tập thiên về tinh thần nhiều hơn khi kết hợp giữa các bài tập thở, niệm chú (Om chanting) và thiền, một buổi tập Vinyasa cũng thường được kết thúc bằng tư thế nghỉ ngơi.

Bikram Yoga

Đặc điểm chính của loại hình Yoga này là sẽ phải tập luyện trong một căn phòng được làm nóng ở nhiệt độ trung bình khoảng 38 – 40 độ C và 40% độ ẩm.

Trong chuỗi 90 phút tập luyện sẽ có 26 tư thế cơ bản được thực hiện hai lần và hai bài tập thở. Tập luyện ở nhiệt độ này, chúng ta sẽ loại bỏ được độc tố, tăng nhịp tim, tăng tuần hoàn máu và tăng tính linh hoạt của cơ bắp

Hot Yoga

Là thể loại Yoga khá tương đồng với Bikram, tuy nhiên bạn không bị giới hạn trong chuỗi 26 tư thế mà có thể tự do sáng tạo hơn.

Kripalu Yoga

Nếu bạn đang tìm kiếm một loại hình Yoga tâm linh thì bạn nên thử khám phá với Kripalu. Không cứng nhắc như những thể loại khác, Kripalu cho phép bạn sửa đổi các tư thế theo nhu cầu và thể chất của bạn.

Kripalu Yoga trong tiếng Ấn Độ, từ “kripalu” có nghĩa là “từ bi”.

Jivamukti Yoga

Jivamukti được cho là loại hình tập luyện nhiều nhất trong số những người nổi tiếng. Thể loại Yoga này được tập luyện dựa trên cả 3 yếu tố: vật lý, đạo đức và tâm linh. Người theo tập Jivamukti thường là những người ủng hộ hoặc hoạt động tích cực ở các lĩnh vực: như bảo vệ quyền động vật, thuần chay, chủ nghĩa bảo vệ môi trường và các hoạt động xã hội và dựa trên năm nguyên lý chính: Shastra (thánh thư), Bhakti (cống hiến cho Thượng đế), Ahisa (bất bạo hành không gây hại), Nāda (lắng nghe tâm hồn, tụng kinh), và Dhyana (thiền định).

Yin Yoga

Là trường phái tập luyện chậm rãi và nhẹ nhàng do ông Paulie Zink – giáo viên Yoga và chuyên gia võ thuật phát triển. Với thể loại này, các tư thế tập luyện được giữ trong thời gian từ 45 giây đến 2 phút. Các chuyên gia tin rằng khoảng thời gian này sẽ tạo áp lực lên các mô liên kết, tăng sức dẻo dai, tăng cường tuần hoàn và hệ hô hấp. Giữ một tư thế trong thời gian dài đòi hỏi người tập phải có sự kiên trì và ý chí cao, tập trung vào hơi thở tương tự như cách tập thiền.

Restorative Yoga

Như tên gọi của nó, Restorative Yoga (Yoga phục hồi) thúc đẩy quá trình phục hồi của cơ thể, giúp cơ thể trẻ hóa và được thư giãn. Không giống như một chuỗi các động tác liên tục của nhiều thể loại Yoga khác, Restorative thường tập trung vào chỉ năm hoặc sáu tư thế. Mỗi tư thế thường được hỗ trợ với các đạo cụ như gối, dây tập, chăn,…giúp bạn hoàn thiện các tư thế mà không phải căng thẳng quá mức.

Prenatal Yoga

Là loại hình đặc biệt dành riêng cho các bà bầu hoặc phụ nữ chuẩn bị mang thai/ sanh đẻ,.. Với các động tác an toàn và kỹ năng thở hoàn toàn tập trung vào phần xương chậu, chân và lưng dưới, những bà mẹ tương lai chắc chắn sẽ yêu thích Prenatal vì nó giúp nâng cao sự dẻo dai của các cơ hỗ trợ nâng đỡ phần bụng ngày một to ra.

Anusara Yoga

Anusara Yoga, hoặc “Yoga of the Heart” được thành lập bởi John Friend vào những năm 1990. Sau một vụ bê bối, John Friend từ chức lãnh đạo của Anusara vào năm 2012, tuy nhiên hiện tại vẫn có nhiều lớp Anusara được tập trên thế giới dù có thể không được mang tên gọi này nữa.

Sau vài lớp học Anusara, bạn sẽ cảm thấy tất cả những lợi ích tiêu biểu của việc thực thực hành asana (tư thế Yoga)  thông thường, bao gồm gia tăng sức mạnh, giúp cơ thể linh hoạt và tâm hồn được điềm tĩnh, nhẹ nhàng hơn.

Trong Anusara, trọng tâm chính là việc kết nối cả 3 yếu tố: mind – body – heart (tâm hồn – cơ thể – trái tim). Trong khi tập bạn cũng có thể sử dụng các dụng cụ hỗ trợ để thực hiện động tác tốt hơn.

Bizarre yoga trends (Các xu hướng Yoga kì lạ)

Ngoài 13 thể loại Yoga phổ biến trên, còn có rất nhiều những xu hướng kì lạ được sáng tạo và lan truyền trong một cộng động nhất định như:

• Dog yoga: tập Yoga với thú cưng của mình: chú chó đáng yêu/ vật nuôi
• Goat yoga: bạn sẽ tập yoga cùng với một chú dê nhảy trên lưng mình với mục đích cảm nhận yêu thương từ những chú dê ấm áp và cảm thấy hạnh phúc hơn.
• Naked yoga: tập luyện trong tình trạng khỏa thân hoàn toàn. Thường phải là những người cực kỳ tự tin với cơ thể mình hoặc có tư tưởng sống phóng khoáng, thoải mái mới dám theo đuổi xu hướng Yoga này.
• Beer yoga: nghe khá kì lạ đúng không? Nhưng thật ra Beer Yoga lại được đông đảo mọi người hưởng ứng nhất đấy. Hãy thử tập luyện cùng với loại bia yêu thích nhất của bạn để xem hiệu quả phấn khích mà nó mang lại nào.
• Anti-gravity yoga:là xu hướng tập luyện trên không bằng một chiếc võng hoặc dải lụa treo từ trên cao xuống. Vài năm trở lại đây xu hướng tập này được khá nhiều người hưởng ứng và biết dưới tên gọi Việt Nam là Yoga bay hoăc Yoga trên không.

Trên thế giới hiện nay có khá nhiều thể loại Yoga khác nhau và một số cái chỉ phù hợp với một đối tượng nhất định. Khi tìm kiếm các lớp tập ngoài thời gian và địa chỉ phù hợp, hãy nhớ phải hỏi về thể loại Yoga mà mình sẽ tham gia tập luyện trong lớp nhé.